Autor: Łukasz ps. "Wiśnia", Bydgoszcz

Obiekt Riese (niem. olbrzym) to kryptonim największego projektu górniczo-budowlanego hitlerowskich Niemiec. Obiekt powstał w Górach Sowich, na Zamku Książ i pod nim. Riese był budowany od 1943 do 1945 r., lecz nie został ukończony.
Podczas wielu nalotów bombowych wojsk alianckich, Niemcy szukały miejsca, w którym mogą ukryć część swojej produkcji zbrojeniowej. Wybrano bezpieczny rejon Sudetów (żaden niemiecki wróg nie spodziewał się ukrycia wojsk i broni w tak odległym miejscu). Mniej więcej w tym samym czasie powstał projekt utworzenia nowej kwatery głównej Hitlera w zamku Książ oraz potężnych bunkrów wydrążonych w Górach Sowich. Najprawdopodobniej wszystkie bunkry miały w końcowej fazie być jedną całością. Jesienią 1943 r. utworzono spółkę Industriegemeinschaft Schlesien AG, której przekazano kilka tysięcy więźniów oraz jeńców wojennych, umieszczanych w czterech pierwszych obozach pracy. W 1944r. po małych postępach pracy budowę przejęła organizacja Todt. Rozmach budowlano-inżynierski był na najwyższym wówczas dostępnym poziomie. Plany były kilkakrotnie zmieniane. Według danych z września 1944 r. produkcja tych schronów miała pochłonąć 150 milionów marek; wraz ze schronami w Wilczym Szańcu i w Pullach pod Monachium obejmowała 257 tysięcy m3 betonu zbrojonego stalą, 213 tysięcy m3 tuneli, 58 km dróg z sześcioma mostami, 100 km rurociągów. Na projekt Riese przyznano w 1944 roku 28 tysięcy ton stali i cementu, czyli tyle, ile Niemcy przeznaczały rocznie na budowę schronów przeciwlotniczych dla ludności cywilnej.

Obiekt nie został zakończony. Podczas wkroczenia Armii Czerwonej wiele podziemnych tuneli zostało zniszczonych, a także wysadzonych. Ciekawostką jest to, że do dziś nie zostało odnalezionych jeszcze wiele korytarzy. Nie wiadomo do czego tak naprawdę mogły służyć te bunkry. Niemcy mogliby umiejscowić w Riese ze względu na bliskość złóż rud uranu - tajne zakłady, które pracowałyby nad cudowną bronią Rzeszy - bronią jądrową.W jednym z udostępnionych do zwiedzania korytarzy jest ściana drewniana wylakierowana, która zasłania ściany skalne. Najprawdopodobniej miały być w obiekcie Riese miejsca hotelowe dla najważniejszych ludzi Hitlera. W razie ataku mieliby dobre warunki do ukrywania się. Obiekt Riese jest nadal wielką tajemnicą. Nie zostały jeszcze udostępnione archiwalne dokumenty niemieckie, które mogłyby potwierdzić po co został stworzony. Ostatnią ciekawostką jest to, że gdy Armia Czerwona uratowała jeńców, chciano szybko "postawić ich na nogi". Dawano im różne posiłki, po czym jeńcy umierali. Jeden z lekarzy oświadczył, że zmarli z przejedzenia i można im podawać tylko jedno jajko co kilka dni.