69 lat temu, 27 marca 1945r. NKWD aresztowało całe kierownictwo Podziemnego Państwa Polskiego, łącznie 16 osób, które następnie wywieziono do moskiewskiego więzienia na Łubiance. W historii stosunków międzynarodowych było to wydarzenie bez precedensu. Te tragiczne dla PPP wydarzenia swój początek biorą już od konferencji Jałtańskiej, na której to "wielka trójka" - Winston Churchill, Franklin Delano Roosvelt oraz Józef Stalin podjęli decyzje dotyczące m.in. powojennego podziału Europy. Zgodnie z nimi Związek Radziecki otrzymał "zwierzchnictwo" nad Polską. Churchill i Roosevelt uznali również zgodność działań NKWD z konwencją dotyczącą prowadzenia wojny na lądzie w zakresie zapewnienia bezpieczeństwa, spokoju i porządku na tyłach Armii Czerwonej na terytorium Polski. Sojusznicy dali Stalinowi carte blanche na siłowe zniszczenie podziemia zbrojnego-przede wszystkim Armii Krajowej i Narodowych Sił Zbrojnych.

Ostatnią nadzieją dla polskich ugrupowań niepodległościowych stało się ich wejście do deklarowanego w Jałcie rządu "jedności narodowej", aby nie zdominowali go komuniści podporządkowani Stalinowi. Jednak polscy przywódcy zbyt pochopnie zawierzyli oficerskiemu słowu honoru zapewniającemu bezpieczeństwo ze strony Rosjan. W rezultacie doszło do nawiązania kontaktu z władzami sowieckimi i ich przedstawicielem gen. NKWD Iwanem Sierowem.

4 marca 1945 r. odbyło się w Pruszkowie wstępne spotkanie delegacji AK z płk Pimienowem, pełnomocnikiem gen. Iwana Sierowa, który jak się później okazało odpowiadał za zbrodnię na polskich oficerach w Katyniu. Pimienow zapewniał, że strona sowiecka ma uczciwe zamiary i zaprosił gen. Leopolda Okulickiego "Niedźwiadka", ostatniego dowódcę Komendy Głównej AK oraz wicepremiera Jana Stanisława Jankowskiego na spotkanie ze sztabem marszałka Gieorgija Żukowa.  Oczywiście do żadnych rozmów nie doszło. 27-28 marca 1945 r. w Pruszkowie funkcjonariusze NKWD podstępnie aresztowali szesnastu przywódców Polski Podziemnej, po czym wywieźli ich specjalnym samolotem do Moskwy. Spędzili oni prawie 3 miesiące w więzieniu NKWD na Łubiance, gdzie byli intensywnie przesłuchiwani i "przygotowywani" do pokazowego procesu, który rozpoczął się 18 czerwca 1945r. i trwał zaledwie trzy dni. Mimo absurdalnych zarzutów sąd wojskowy uznał oskarżonych za winnych zarzucanych im czynów. Wyrok ogłoszono 21 czerwca 1945r. Wszyscy otrzymali kary pozbawienia wolności. Gen. Leopolda Okulickiego skazano na 10 lat, Jana Stanisława Jankowskiego na lat 8. Adam Bień usłyszał wyrok 5 lat. Trzech z aresztowanych nie wróciło do Polski, czwarty - Kazimierz Pużak, co prawda wrócił, ale zmarł w bierutowskim więzieniu.

Tragicznym dopełnieniem haniebnego procesu jest fakt, iż przyglądali mu się z obojętnym spokojem nasi sojusznicy, którzy w wyniku porozumień w Teheranie i Jałcie oddali nasz kraj na pastwę sowieckiego totalitaryzmu.

Więcej informacji na ten temat można znaleźć na stronach:

www.polskieradio.pl/39/156/Artykul/810304,Podstepnie-zwabieni-i-aresztowani

fundacja-ppp.pl/index.php?option=com_content&view=article&id=62&Itemid=29

www.info-pc.home.pl/whatfor/baza/proces_16.htm

foto: wikipedia.org